Glaujo
Iris pseudacorus
Iridaceae
Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.
Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.
Descripcioun :La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.
Usanço :Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753
Erbo-de-la-Pandecousto
Orchis mascula
Orchidaceae
Autre noum : Coulos-de-gat.
Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.
Descripcioun :L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.
Usanço :Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Blachiero
- Iéusiero
- Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755